چه تاثیری در سال ۲۰۲۴ خواهد داشت؟
چهارمین هاوینگ بیت کوین که پیش‌بینی می‌شود در آوریل یا می 2024 اجرا شود، رویداد مهمی در پروتکل بیت کوین است؛ زیرا منجر به کاهش (نصف‌شدن) پاداش ماینرهای شبکه خواهد شد. این موضوع به نوبه خود، روی میزان عرضه بیت‌کوین تاثیر می‌گذارد و آن را کاهش می‌دهد؛ بنابراین طبق مکانیزم عرضه و تقاضا انتظار می‌رود که قیمت بیت کوین پس از هاوینگ رشد قابل توجهی تجربه کند. البته تصور معامله‌گران بر این است که انتظارات ناشی از این رشد قیمت بیت کوین، مدتی قبل‌تر از تاریخ دقیق هاوینگ، تقاضا برای خرید این ارز دیجیتال را افزایش می‌دهد. سپس رشد قیمت بیت کوین قبل از هاوینگ شروع می‌شود. در ادامه موضوعات پیرامون هاوینگ بیت کوین، نحوه تاثیر‌گذاری این رویداد بر قیمت بیت‌کوین در گذشته را بررسی می‌کنیم. همچنین به طور جامعی پاسخ سوال «هاوینگ بیت کوین چیست» را ارایه می‌کنیم.
هاوینگ (halving)چیست؟
واژه هاوینگ یا هالوینگ (Halving) در لغت به معنای «نصف‌شدن» است. نام‌گذاری رویداد هاوینگ در بیت کوین نیز از همین معنای لغوی گرفته شده که به فرایند نصف شدن پاداش استخراج‌کنندگان این ارز دیجیتال اشاره دارد.
هاوینگ بیت کوین یا نصف شدن پاداش ماینرها
هاوینگ بیت کوین (Bitcoin Halving) به فرایندی در شبکه بیت کوین اشاره دارد که به طور خودکار و کاملا برنامه‌ریزی شده انجام می‌شود. این فرایند که بعد از استخراج هر 210 هزار بلاک در شبکه بیت کوین اجرا می‌شود، باعث نصف شدن پاداش ماینرها که از استخراج هر بلاک به دست می‌آورند، خواهد شد. به طور تقریبی، چهار سال زمان نیاز است تا 210 هزار بلاک در شبکه بیت کوین استخراج شوند. به همین دلیل است که هاوینگ بیت کوین تقریبا هر چهار سال یکبار رخ می‌دهد. برای درک بهتر فرایند هاوینگ بیت کوین، بهتر است که با نحوه عملکرد پروتکل شبکه این رمزارز آشنا شوید.
الگوریتم عملکرد شبکه بیت کوین
همان‌طور که احتمالا مطلع هستید، پروتکل بیت کوین ماینرهایی دارد که به امنیت بلاکچین بیت کوین و تایید تراکنش‌های آن کمک می‌کنند. سپس در عوض فعالیت‌های خود پاداش‌هایی در قالب واحد کوین BTC دریافت می‌کنند. در واقع، ماینرها با حل معمای هر بلاک در شبکه بیت کوین و استخراج بیت کوین، مقداری از کوین‌های BTC که در آن بلاک وجود دارند را پاداش می‌گیرند. سپس از این طریق به تعداد بیت کوین‌های عرضه شده اضافه می‌شود.
از طرفی دیگر، الگوریتم شبکه بیت کوین طوری طراحی شده که حداکثر 21 میلیون واحد کوین BTC وجود داشته باشد؛ یعنی سقف عرضه این رمزارز 21٬000٬000 واحد است. کاربرد اصلی هاوینگ بیت کوین، در تنظیم سرعت عرضه بیت کوین خواهد بود که با نصف کردن پاداش ماینرها در طی چرخه‌های زمانی متفاوتی به هدف خود می‌رسد.
تاریخ بعدی هاوینگ بیت کوین چه زمانی است؟
اکثر پیش‌بینی‌ها تاریخ هاوینگ بعدی بیت کوین را که چهارمین هاوینگ این رمزارز است، در آوریل یا می 2024 تخمین زدهاند. این رویداد درست بعد از استخراج 740 هزارمین بلاک در شبکه بیت کوین رخ خواهد داد. هاوینگ بعدی بیت کوین پاداش ماینرها را از 6.25 واحد BTC فعلی در هر بلاک، به 3.125 واحد می‌رساند که عملا مقدار پاداش نصف خواهد شد.
تاریخ هاوینگ های قبلی بیت کوین
سال 2009، زمانی که بیت کوین در ابتدا تاسیس شد، ماینرها به ازای هر بلاک 50 واحد BTC پاداش دریافت می‌کردند. بعد از استخراج 210 هزار بلاک در شبکه این رمزارز، پادش استخراج کنندگان طی اولین هاوینگ بیت کوین به نصف، یعنی 25 واحد BTC کاهش یافت.
در سال 2016، دومین هاوینگ بیت کوین اتفاق افتاد و پاداش ماینرها از استخراج هر بلاک را که 25 واحد BTC بود، به 12.5 واحد BTC رساند. همچنین تقریبا چهار سال بعد‌تر بعد، یعنی در می 2020، هاوینگ سوم بیت کوین انجام شد. تا آن زمان شبکه بیت‌کوین توانسته بود به میزان 630 هزار بلاک استخراج کند که بعد از استخراج 630 هزارمین بلاک، پاداش ماینرها از 12.5 به 6.25 واحد BTC کاهش یافت. انتظار می‌رود فرایند نصف شدن بیت کوین تقریبا تا سال 2140 که تمام بیت کوین‌ها استخراج می‌شوند، ادامه داشته باشد.
|
شماره هاوینگ |
تاریخ |
شماره بلاک |
شماره بلاک |
مجموع بیت‌کوین‌های جدید استخراج شده تا تاریخ هاوینگ بعدی (واحد BTC) |
|
راه‌اندازی بیت‌کوین |
3 ژانویه 2009 |
0 (بلاک پیدایش) |
50 BTC |
10,500,000 |
|
اول |
28 نوامبر 2012 |
210,000 |
25 BTC |
5,250,000 |
|
دوم |
9 جولای 2016 |
420,000 |
12.5 BTC |
2,625,000 |
|
سوم |
11 مه 2020 |
630,000 |
6.25 BTC |
1,312,500 |
|
چهارم |
تقریبا آوریل یا می 2024 |
740,000 |
3.125 BTC |
656250 |
|
پنجم |
تقریبا 2028 |
850,000 |
1.5625 BTC |
328125 |
تاریخ اولین هاوینگ بیت کوین
طبق تاریخچه بیت کوین، در شبکه این رمزارز تا تاریخ 28 نوامبر 2012 به تعداد 210 هزار بلاک استخراج شده بود. در همان روز، اولین هاوینگ بیت کوین اتفاق افتاد.
چرا هاوینگ بیت کوین امری ضروری برای بیت کوین است؟
هاوینگ بیت کوین به عنوان بخشی از طراحی و الگوریتم پروتکل رخ می‌دهد و مکانیزمی کلیدی برای کنترل عرضه بیت‌کوین‌های جدید خواهد بود که به گردش در می‌آیند. به طور کلی، می‌توان گفت که هاوینگ بیت کوین به دلایل زیر امری لازم برای بیت کوین خواهد بود.
کمیابی و کنترل عرضه
ساتوشی ناکاموتو زمانی که بیت کوین را اختراع کرد، می‌خواست یک ارز دیجیتال با عرضه محدود و مدیریت شده ایجاد کند. کاهش پاداش استخراج به نصف، نرخ تولید BTCهای جدید را کاهش می‌دهد. با توجه به کاهش روزافزون روند عرضه بیت کوین در طول زمان، در صورت وجود تقاضای ثابت یا روبه‌رشد برای آن، قیمت این رمزارز در دراز مدت رشد خواهد کرد.
کنترل تورم یا تورم زدایی بیت‌کوین
برخلاف ارزهای فیات که عرضه نامحدود دارند و با گذشت زمان تورمی هستند، بیت‌کوین ضد تورم است. این امر به دلیل هاوینگ بیت‌کوین و سقف عرضه محدود آن خواهد بود؛ از آنجایی که هاوینگ بیت کوین به محدود کردن عرضه این رمزارز کمک می‌کند، می‌تواند از کاهش ارزش آن در برابر تورم جلوگیری کند. سپس به پایداری قیمت و ارزش آن در بلندمدت برسد.
تقویت اقتصاد و توکنومیک پروژه
رویداد هاوینگ بیت کوین، یک سری پیامدهای اقتصادی هم برای ماینرهای بیت‌کوین و هم برای گسترده‌تر کردن بازار این ارز دیجیتال خواهد داشت؛ ماینرها باید عملیات خود را به‌گونه‌ای تغییر دهند که با کاهش پاداش بلاک‌ها سودآور بمانند. این امر به نوبه خود رقابت را افزایش می‌دهد و ماینرهای با بهره‌وری کمتر را دور از رقابت خارج می‌کند. در نتیجه این موضوع، امنیت کلی و تمرکززدایی شبکه گسترش می‌یابد.
تاثیر‌گذاری بر قیمت بازاری بیت‌کوین
اگر به تاریخچه این رمزارز اکتفا کنیم، افزایش قیمت بیت کوین اغلب با فرایند هاوینگ آن مرتبط بوده است؛ بنابراین می‌توان گفت، جو مثبت پیرامون بازار بیت کوین قبل و بعد از دوره‌های هاوینگ که ناشی از انتظار کاهش عرضه و افزایش تقاضا خواهد بود، منجر به افزایش احتمالی قیمت خواهد شد. با این حال، بسیار مهم است که به یاد داشته باشید، عملکرد گذشته نتایج آینده را تضمین نمی‌کند و عواملی غیر از هاوینگ‌ها وجود دارند که بر قیمت بیت کوین تاثیر بگذارند.
سورس کد هاوینگ بیت کوین
همان‌طور که بالاتر اشاره کردیم، پروتکل بیت‌کوین طوری برنامه‌نویسی شده است که فرایند هاوینگ پس از تحقق شرایط لازم، کاملا خودکار اجرا می‌شود. به عبارتی دیگر، فرایند اجرای نصف شدن پاداش ماینرها در سورس کد بیت‌کوین، کد‌‌گذاری شده است. طبق الگوریتم کد منبع بیت‌کوین، تقریبا هر ۱۰ دقیقه زمان لازم است تا یک بلاک از شبکه این رمزارز استخراج شود و پاداش داخل آن بلاک به استخراج‌کننده داده شود. حال بخشی از این کد منبع که همان سورس کد هاوینگ بیت کوین است، بعد از استخراج هر 210 هزار بلاک پاداش ماینرها را به نصف کاهش می‌دهد.
از آنجایی که بیت کوین یک رمزارز منبع‌باز است، کد منبع آن در دسترس خواهد بود. طبق اطلاعات مندرج در گیت‌هاب (GitHub)، سورس کد هاوینگ بیت کوین در هزار و نود و سومین خط کد اصلی این ارز دیجیتال، کدنویسی شده که شامل کد موجود در تصویر زیر می‌شود:
هاوینگ در دیگر ارزهای دیجیتال
احتمالا تصور می‌کنید که فرایند هاوینگ فقط برای رمزارز بیت کوین است، اما آلت‌کوین‌های زیادی وجود دارند که از الگوریتم مبتنی بر نصف شدن پاداش ماینرها استفاده می‌کنند. رویداد نصف شدن زمانی اتفاق می‌افتد که ماینرها دیگر به اندازه گذشته پاداش دریافت نمی‌کنند و به عنوان یکی از عوامل تعیین‌کننده مهم در عملکرد یک ارز دیجیتال خاص شناخته می‌شود. به همین خاطر، برخی از دیگر رمزارزها که قابل استخراج هستند، خود را به این الگوریتم مجهز کرده‌اند. علاوه بر بیت‌کوین، ارزهای دیجیتال زیر برخی از مواردی هستند که فرایند هاوینگ دارند.
- لایت کوین (LTC)
- بیت کوین کش (BCH)
- بیت کوین اس وی (BSV)
- زی کش (ZEC)
- دش (DASH)
- ریون کوین (RVN)
- بیت کوین گلد (BTG)
- بیت کوین دایموند (BCD)
- اتریوم کلاسیک (ETC)
- رمزارز فیرو (FIRO)
- رمزارز فلاکس (FLUX)
- ورج (XVG)
- تومو چین (TOMO)
- ورت کوین (VTC)
- مونا کوین (MONA)
واضح است که هدف کلی فرایند هاوینگ در رمزارزهای مختلف، کنترل عرضه و ایمن کردن ارزش آن در برابر تورم خواهد بود. بااین‌وجود در نحوه اجرای این فرایند در پروژه‌های مختلف تفاوت‌های وجود دارد. به‌عنوان‌مثال، در ارز دیجیتال دش فرایند هاوینگ پاداش ماینرهای را نصف نمی‌کند، بلکه در هر دوره آن را به میزان یک چهاردهم (7.14 درصد) کاهش می‌دهد. همچنین پس از استخراج هر 210٬240 بلاک که تقریبا 1.5 سال طول می‌کشد، فرایند هاوینگ در دش اتفاق می‌افتد. در حالی که در بیت کوین این زمان تقریبا 4 سال است.
تاثیر هاوینگ بر بازار ارز دیجیتال چیست
اگر قرار باشد شاخصی برای کل بازار ارزهای دیجیتال تعریف کنیم، احتمالا آن شاخص روند حرکتی قیمت بیت‌کوین خواهد بود. بیت‌کوین به عنوان برترین رمزارز بازار تقریبا در همه زمان‌ها، بیش از 50 درصد کل سرمایه موجود در بازار ارزهای دیجیتال را به خود اختصاص داده است. به عبارت دیگر، می‌توان گفت که اگر اعتماد به بیت کوین رشد کند، خوش‌بینی نسبت به بازار ارزهای دیجیتال افزایش می‌یابد و برعکس.
تاثیر‌گذاری بیت کوین بر بازار ارزهای دیجیتال به حدی است که به آن پادشاه رمزارزها نیز می‌گویند؛ طوری که اگر یک نوسان قیمتی لحظه‌ای در قیمت بیت کوین شکل بگیرد. در همان لحظه اثر خود را بر دیگر رمزارزها گذاشته و اغلب آن‌ها را با خود حرکت می‌دهد. با توجه به این موارد می‌توان گفت که هر رویدادی که روی قیمت بیت‌کوین تاثیر بگذارد، عملا بر کل بازار ارز دیجیتال تاثیر خواهد گذاشت. از آنجایی که هاوینگ بیت کوین یکی از تاثیرگذارترین رویدادها بر قیمت این رمزارز است، پس هاوینگ تاثیر قابل‌توجهی بر بازار ارز دیجیتال نیز دارد.
اگر به تاریخچه بازار ارز دیجیتال مراجعه کنیم، متوجه خواهیم شد که دوره‌های صعودی بازار ارزهای دیجیتال چند ماه قبل‌تر از تاریخ هاوینگ بیت‌کوین شروع شده و تا چند ماه بعد از انجام فرایند هاوینگ تداوم داشته‌اند.
استراتژی سرمایه گذاری با نزدیک شدن به هاوینگ
شکی نیست که معامله‌گران و سرمایه‌گذاران نباید استراتژی معاملاتی خود را صرفا بر مبنای یک رویداد بچینند. حتی اگر آن رویداد خیلی مهم و تاثیرگذار باشد. این بدان دلیل است که در یک سبک سرمایه‌گذاری عوامل زیادی از جمله دیدگاه (کوتاه‌مدتی، میان‌مدتی یا بلندمدتی) سرمایه‌گذاری، میزان ریسک‌پذیری سرمایه‌گذار و… وابسته خواهد بود.
با فرض اینکه سرمایه‌گذار به این دسته موارد اشراف کامل دارد، می‌توان گفت که با نزدیک شدن به هاوینگ بهترین استراتژی سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال این است؛ چند ماه قبل این رویداد یک سبد سرمایه‌گذاری از پروژه‌های رمزارزی با فاندامنتال قوی بسازیم و تا چند ماه بعد این رویداد سبد خود را نگهداریم. سپس در صورت تحقق سود دلخواه خود سبد خود را نقد کنیم.
پیش بینی آینده رمزارزها (بیت کوین) پس از هاوینگ
تا به امروز سه دوره هاوینگ بیت کوین را تجربه کرده‌ایم. طبق هر سه دوره، قیمت بیت‌کوین پس از هاوینگ رشد قابل‌توجهی داشته است. به‌عنوان‌مثال، در زمان آخرین هاوینگ بیت کوین که در 11 می 2020 اتفاق افتاد، هر واحد از این رمزارز در محدوده قیمتی 10 هزار دلار خرید و فروش می‌شد. قیمت بیت کوین تقریبا تا یک سال و نیم بعد از هاوینگ صعودی بود و به محدوده 69 هزار دلار در نوامبر 2021 رسید.
افزایش قیمت بیت کوین پس از هاوینگ سوم، تقریبا معادل 5 هزار درصد بود. در دو مورد دیگر نیز قیمت بیت‌کوین به معادل این مقدار و حتی بیشتر، افزایش یافته است؛ بنابراین اگر به این آمار و ارقام اکتفا کنیم، انتظار می‌رود که بیت کوین پس از هاوینگ 2024 رشد قابل‌توجهی تجربه کند. سپس این افزایش قیمت بیت‌کوین به نوبه خود منجر به رشد کل بازار رمزارزها خواهد شد. در مجموع، پیش بینی آینده رمزارزها (بیت کوین) پس از هاوینگ صعودی خواهد بود.البته بجز هاوینگ عوامل دیگری می‌تواند روی آینده بیت کوین تاثیر بگذارد.
هاوینگ بیت کوین فقط یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر قیمت BTC
اگرچه انتظارات صعودی و احساسات خوش‌بینانه‌ای نسبت به هاوینگ بیت کوین و کل بازار رمزارزها برای سال 2024 وجود دارد، اما هیچ تضمینی نیست که داده‌های تاریخی آینده را منعکس کنند. همچنین در نظر داشته باشید که هاوینگ بیت کوین، فقط یکی از عوامل تاثیرگذار است، تمام عوامل نیست. موارد دیگری نظیر تصمیمات نظارتی، اعتماد سرمایه‌گذاران نهادی و… بر رشد یا افت قیمت بیت‌کوین و دیگر رمزارزها می‌توانند تاثیر مستقیم داشته باشند.